1. Vai trò của chế độ ăn khi bị chèn ép dây thần kinh thẹn
Chèn ép dây thần kinh thẹn là một tình trạng gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
TS.BS. Lê Viết Thắng, Khoa Ngoại thần kinh Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến chèn ép dây thần kinh thẹn, bao gồm chấn thương gãy khung chậu, phẫu thuật vùng khung chậu, sinh nở nhiều lần hoặc có can thiệp sản khoa, ngồi lâu, chơi các môn thể thao như chạy xe đạp hoặc cưỡi ngựa và nguy hiểm nhất là khối u ở vùng hạ vị...
Bệnh có thể được điều trị bằng phẫu thuật, nội khoa hoặc vật lý trị liệu tùy theo nguyên nhân. Quan trọng nhất là giảm đau cho người bệnh, tập luyện cho cơ vùng đáy chậu và có thể sử dụng phương pháp điều trị bằng sóng cao tầng tại một số bệnh viện.
Để phòng ngừa, cần giảm các yếu tố nguy cơ như ngồi lâu, hạn chế các môn thể thao gây chèn ép dây thần kinh thẹn, có chế độ dinh dưỡng và tập luyện thể thao hợp lý, đặc biệt là các bài tập cho vùng cơ đùi và mông.
Chẩn đoán chính xác tình trạng chèn ép dây thần kinh thẹn đòi hỏi phải kiểm tra chi tiết và làm các xét nghiệm chuyên sâu do dây thần kinh thẹn nằm sâu trong khung chậu. Ảnh: 360 PT & Wellness
Những thay đổi về lối sống và chế độ ăn uống có thể đóng vai trò then chốt trong việc hỗ trợ điều trị, giảm nhẹ các triệu chứng của chèn ép dây thần kinh thẹn.
Mặc dù không có một chế độ ăn kiêng cụ thể nào có thể chữa khỏi hoàn toàn tình trạng này nhưng việc lựa chọn thực phẩm một cách khôn ngoan có thể giúp kiểm soát cơn đau và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Chế độ ăn đóng vai trò quan trọng đối với người bị chèn ép dây thần kinh thẹn vì những lý do sau:
Kiểm soát tình trạng viêm
Viêm là một trong những nguyên nhân chính gây ra đau dây thần kinh thẹn. Một chế độ ăn giàu thực phẩm chống viêm có thể giúp giảm đau và cải thiện các triệu chứng. Các thực phẩm chống viêm bao gồm cá béo (giàu omega-3), rau xanh đậm, quả mọng và nghệ.
Hỗ trợ sức khỏe thần kinh
Dây thần kinh thẹn cần các chất dinh dưỡng thiết yếu để hoạt động bình thường. Một chế độ ăn cân bằng có thể cung cấp các vitamin và khoáng chất cần thiết cho sức khỏe thần kinh, chẳng hạn như vitamin B12, magie và chất chống oxy hóa.
Ngăn ngừa táo bón
Táo bón có thể làm tăng áp lực lên vùng chậu, làm trầm trọng thêm các triệu chứng của đau dây thần kinh thẹn. Một chế độ ăn giàu chất xơ có thể giúp ngăn ngừa táo bón và giảm đau.
Kiểm soát cân nặng
Thừa cân, béo phì dễ gây thêm áp lực lên vùng chậu, làm tăng nguy cơ đau dây thần kinh thẹn. Một chế độ ăn lành mạnh và tập thể dục thường xuyên có thể giúp duy trì cân nặng hợp lý.
Giảm thiểu các yếu tố kích thích
Một số thực phẩm và đồ uống có thể kích thích dây thần kinh, làm trầm trọng thêm cơn đau. Ví dụ, thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, đường tinh luyện, rượu dễ làm tăng tình trạng viêm và đau.
Tăng cường sức khỏe tổng thể
Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng góp phần vào sức khỏe tổng thể, điều này có thể giúp cơ thể đối phó tốt hơn với cơn đau.
Tóm lại, chế độ ăn uống đóng một vai trò quan trọng trong việc quản lý các triệu chứng đau dây thần kinh thẹn. Bằng cách chọn thực phẩm phù hợp và tránh những thực phẩm có thể làm trầm trọng thêm tình trạng, người bệnh bị chèn ép dây thần kinh thẹn có thể cải thiện chất lượng cuộc sống của họ.
2. Các thực phẩm nên ăn và nên hạn chế khi bị chèn ép dây thần kinh thẹn
Nên ưu tiên các thực phẩm có đặc tính chống viêm như cá béo (cá hồi, cá thu), rau xanh đậm, quả mọng và nghệ. Các loại thực phẩm này giúp giảm viêm và giảm đau. Đồng thời, nên bổ sung các thực phẩm tốt cho hệ thần kinh như ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu và hạt, cũng như thực phẩm giàu vitamin B12.
2.1. Thực phẩm nên ăn uống
Acid béo omega-3
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng acid béo omega-3 có tác dụng giảm viêm và giảm đau thần kinh. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Pain cho thấy rằng việc bổ sung omega-3 có thể giúp giảm đau ở những người bị đau thần kinh. Cụ thể, các acid béo omega-3 có trong cá béo như cá hồi, cá thu, có khả năng ức chế các chất gây viêm, từ đó giúp giảm đau.
Cá hồi là nguồn cung cấp acid béo omega-3 tuyệt vời, có tác dụng chống viêm và hỗ trợ tái tạo thần kinh.
Uống đủ nước
Việc giữ đủ nước là rất quan trọng đối với sức khỏe của dây thần kinh. Uống đủ nước giúp giữ cho thành tế bào thần kinh ổn định, đảm bảo các tín hiệu trong não và dây thần kinh giao tiếp trôi chảy. Uống đủ nước cũng giúp cơ thể cân bằng và có thể giúp điều trị táo bón.
Chất chống oxy hóa
Các loại rau xanh đậm và quả mọng chứa nhiều chất chống oxy hóa, có tác dụng bảo vệ tế bào thần kinh khỏi tổn thương. Các chất chống oxy hóa như flavonoid có trong quả mọng có khả năng giảm viêm và bảo vệ thần kinh.
Vitamin B
Vitamin B, đặc biệt là vitamin B12, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe thần kinh. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng thiếu vitamin B12 có thể gây ra các triệu chứng đau thần kinh. Việc bổ sung vitamin B12 rất quan trọng với những người bị đau dây thần kinh.
Chất xơ
Táo bón gây áp lực lên vùng chậu, khiến cho bệnh tình đau dây thần kinh thẹn nặng thêm. Việc bổ sung chất xơ giúp ngăn ngừa táo bón.
Ăn thực phẩm chống viêm có thể hỗ trợ kiểm soát các triệu chứng.
2.2. Thực phẩm nên tránh
Thực phẩm chế biến
Thực phẩm chiên, khoai tây chiên, thịt nguội và các bữa ăn đông lạnh chế biến sẵn thường có hàm lượng natri cao, có thể hạn chế lưu lượng máu, gây ra các triệu chứng bùng phát. Chúng cũng có xu hướng ít dinh dưỡng hơn so với thực phẩm tươi nguyên.
Đường bổ sung
Thực phẩm có hàm lượng đường cao, đặc biệt là đường bổ sung có thể làm trầm trọng thêm tình trạng tổn thương thần kinh và đau, đồng thời có thể dẫn đến tăng cân, gây viêm.
Uống rượu
Uống nhiều rượu có thể dẫn đến bệnh thần kinh do rượu và suy thoái thần kinh. Nó có thể đặc biệt ảnh hưởng đến các dây thần kinh tự chủ giám sát các chức năng của cơ thể. Ngoài ra, nhiều người sử dụng rượu mạn tính có vấn đề về dinh dưỡng có thể gây tổn thương thần kinh thêm.
3. Tham khảo 6 loại thực phẩm giảm đau thần kinh và tốt cho sức khỏe
Tiến sĩ Bussell, Hệ thống Y tế Đại học Loma Linda, Hoa Kỳ cho biết, nếu bạn đang sống chung với chứng đau dây thần kinh, việc ăn thực phẩm lành mạnh, ít gây viêm chắc chắn sẽ mang lại lợi ích. Chế độ ăn dựa trên thực vật mang lại nhiều cơ hội cho dây thần kinh khỏe mạnh hơn và ít đau hơn.
Một điều tuyệt vời nữa là việc chuẩn bị những bữa ăn đơn giản tại nhà rất dễ dàng, nơi mọi người có thể kiểm soát được các thành phần trong bữa ăn của mình.
Hãy ăn nhiều hơn sáu loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật này, chúng rất tốt cho sức khỏe và giúp giảm đau thần kinh. Kết hợp những thực phẩm dưới đây vào chế độ ăn uống:
Rau xanh: Súp lơ xanh, rau bina, măng tây đều chứa vitamin B, một chất dinh dưỡng quan trọng cho quá trình tái tạo thần kinh và chức năng thần kinh. Rau bina, bông cải xanh và cải xoăn cũng chứa một vi chất dinh dưỡng gọi là acid alpha-lipoic giúp ngăn ngừa tổn thương thần kinh và cải thiện chức năng thần kinh.
Trái cây: Ăn ít nhất một loại trái cây mỗi ngày, các loại quả mọng, đào, anh đào, nho đỏ, cam, dưa hấu cùng nhiều loại khác, chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp giảm viêm và giảm tổn thương dây thần kinh. Nho, quả việt quất và quả nam việt quất được phát hiện chứa đầy một hợp chất chống viêm mạnh mẽ gọi là resveratrol.
Bí ngòi: Bí ngòi giàu chất chống oxy hóa và do đó tốt cho các tế bào thần kinh. Đây cũng là nguồn kali tốt, giúp thúc đẩy quá trình dẫn truyền thần kinh hiệu quả và magie, giúp làm dịu các dây thần kinh bị kích động.
Khoai lang: Loại củ này có nhiều lợi ích cho sức khỏe thần kinh, giàu vitamin A và C, cung cấp chất chống oxy hóa bảo vệ tế bào. Khoai lang cũng có hợp chất chống viêm tự nhiên. Nghiên cứu trên động vật đã chứng minh rằng mô thần kinh và não đã giảm viêm sau khi ăn chiết xuất khoai lang tím. Hàm lượng chất xơ cao trong khoai lang sẽ không làm tăng lượng đường trong máu vì nó khiến tinh bột bị đốt cháy chậm.
Quinoa: Quinoa (diêm mạch) là nguồn kali tuyệt vời, giúp dẫn truyền hiệu quả các thông điệp qua dây thần kinh. Đây là nguồn tuyệt vời của magie, phốt pho, mangan và folate. Siêu thực phẩm này cũng chứa protein, chất xơ, sắt, đồng và vitamin B6.
Quả bơ: Loại trái cây độc đáo này chứa nhiều chất béo lành mạnh. Giống như hạt diêm mạch, nó có hàm lượng kali lành mạnh, giúp thúc đẩy dẫn truyền thần kinh hiệu quả. Quả bơ cũng giúp tăng khả năng hấp thụ chất chống oxy hóa của cơ thể bạn.
Theo dõi các triệu chứng và điều chỉnh chế độ ăn phù hợp với từng cá nhân là rất quan trọng, vì mỗi người có thể có phản ứng khác nhau với các loại thực phẩm. Tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn cụ thể về chế độ ăn phù hợp với tình trạng sức khỏe của người bệnh.
Phạm Hường (theo báo SK&ĐS)