Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đề kháng kháng sinh là một trong những nguy cơ lớn nhất đối với sức khỏe con người. Tại Việt Nam, tình trạng này cũng không ngoại lệ. Các báo cáo cho thấy, tỉ lệ vi khuẩn kháng kháng sinh đang gia tăng nhanh chóng. Điều này dẫn đến việc nhiều bệnh lý nhiễm khuẩn trở nên khó điều trị hơn, tốn kém hơn và kéo dài thời gian điều trị.

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này bao gồm:

Sử dụng kháng sinh không đúng cách: Tự ý sử dụng kháng sinh mà không có chỉ định của bác sĩ, sử dụng kháng sinh không đủ liều, hoặc dùng kháng sinh không cần thiết; Quản lý kháng sinh chưa hiệu quả: Thiếu sự giám sát và kiểm soát chặt chẽ trong việc kê đơn và sử dụng kháng sinh; Ý thức cộng đồng về kháng sinh còn hạn chế: Người dân chưa có kiến thức đầy đủ về tác hại của việc lạm dụng kháng sinh;

Hậu quả trực tiếp của kháng thuốc trên người bệnh là hạn chế số lượng phương pháp và thuốc điều trị, kéo dài thời gian điều trị, thời gian nằm viện, chi phí khám chữa bệnh và có thể dẫn đến tử vong.

Kháng thuốc ảnh hưởng đến tất cả các lĩnh vực sức khỏe, tác động đến toàn bộ xã hội, không hạn chế trong phạm vi quốc gia mà trên toàn thế giới. Kháng thuốc được WHO công bố là một trong 10 vấn đề sức khỏe trọng điểm năm 2021 mà thế giới phải quan tâm. Trên thế giới đã xuất hiện các vi khuẩn kháng với hầu hết kháng sinh, còn gọi là vi khuẩn siêu kháng thuốc. Khi nhiễm trùng có thể không điều trị được bằng các thuốc kháng sinh lựa chọn đầu tiên, phải sử dụng nhiều thuốc đắt tiền.

Trước tình hình đó, Bộ Y tế đã xây dựng, tham mưu và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược Quốc gia về phòng, chống kháng thuốc giai đoạn 2023-2030, tầm nhìn đến năm 2045. Với mục tiêu chung là làm chậm sự tiến triển kháng thuốc và ngăn chặn, kiểm soát sự lây lan của các vi sinh vật kháng thuốc, bệnh truyền nhiễm, đồng thời đảm bảo sự sẵn có, liên tục các thuốc kháng vi sinh vật và sử dụng thuốc kháng vi sinh vật hợp lý để điều trị hiệu quả các bệnh truyền nhiễm ở người và động vật, góp phần bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe con người và động vật, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế, xã hội của đất nước; chiến lược đã đề ra những mục tiêu, chỉ tiêu và biện pháp cụ thể nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng; Củng cố hệ thống giám sát để đưa ra cảnh báo kịp thời; Giảm sự lan truyền của vi sinh vật và bệnh truyền nhiễm và sử dụng thuốc hợp lý, an toàn và có trách nhiệm.

Chủ đề thứ hai của hội thảo về quản lý nhiễm khuẩn hô hấp, từ dự phòng đến chẩn đoán và điều trị cũng vô cùng cấp bách. Trong bối cảnh một số dịch bệnh truyền nhiễm lưu hành trở lại và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu hiện nay, nhiễm khuẩn hô hấp cũng là một thách thức lớn đối với hệ thống y tế toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Nước ta ghi nhận hàng chục ngàn ca nhiễm khuẩn hô hấp mỗi năm, đặc biệt là ở trẻ em và người cao tuổi, gây áp lực đến cả hệ thống y tế

Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, “Hội nghị khoa học ngày hôm nay với sự tham gia của các Vụ, Cục thuộc Bộ Y tế, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, các Bệnh viện, Tổng hội Y học Việt Nam, Hội Hô hấp Việt Nam, Hội phổi Việt Nam, các bác sĩ cùng các nhà khoa học, tôi rất mong sẽ nhận được những ý kiến đóng góp, những nghiên cứu khoa học và những kinh nghiệm thực tiễn từ các quý vị đại biểu”. Thứ trưởng nhấn mạnh: “Những thông tin này sẽ là nguồn tư liệu quý giá giúp Bộ Y tế hoàn thiện hơn nữa các chính sách và biện pháp quản lý đề kháng kháng sinh và nhiễm khuẩn hô hấp. Tôi cũng hy vọng rằng, qua hội thảo này, chúng ta sẽ tìm ra những ưu tiên quan trọng về chương trình quản lý sử dụng kháng sinh, vai trò xét nghiệm vi sinh lâm sàng, dược lâm sàng, dự phòng, chẩn đoán và điều trị bệnh hô hấp, hay những hướng đi mới, những giải pháp đột phá để đối phó với những thách thức trên, góp phần bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân”.

Tại hội thảo, các đại biểu cũng đã lắng nghe nhiều tham luận và thảo luận về “Chiến lược Quốc gia về phòng, chống kháng thuốc tại Việt Nam: Thực trạng và tầm nhìn đến 2045”, “Quản lý sử dụng kháng sinh: một phần không thể tách rời trong công tác quản lý bệnh viện”, “Vai trò xét nghiệm vi sinh trong quản lý đề kháng kháng sinh: Từ lý thuyết đến thực tiễn”, “Dược lâm sàng tham gia nhóm đa chuyên khoa trong chương trình quản lý kháng sinh của Viện”./.

Nguyễn Linh ( theo Bộ Y tế )