Sau một thời gian sử dụng, các tác dụng phụ này sẽ dần mất đi. Mọi người không cần phải quá lo lắng đối với loại thuốc này giúp phòng lây nhiễm HIV này. Tuy nhiên, việc dự phòng HIV bằng Pep và Prep cần có sự hướng dẫn cụ thể từ bác sĩ. Không phải lúc nào bạn cũng có thể sử dụng hoặc tùy ý ngừng sử dụng Prep và Prep. Để đảm bảo phát huy tối đa hiệu quả của thuốc Pep và Prep , bạn cần tuân thủ điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ.

Pep là một phương pháp phòng chống HIV/AIDS sau khi đã tiếp xúc với virus HIV như chấn thương do kim tiêm, đã quan hệ với người nhiễm/nghi nhiễm HIV mà không sử dụng bao cao su, tuột bao/rách bao.

Xét nghiệm cho khách hàng đăng ký sử dụng PrEP 

 Pep chỉ nên được sử dụng trong các tình huống khẩn cấp. Nó không dành cho những người có thể bị phơi nhiễm với HIV thường xuyên. Pep có thể phù hợp với bạn nếu bạn âm tính với HIV hoặc không biết tình trạng nhiễm HIV của mình và bạn nghĩ rằng mình có thể đã tiếp xúc với HIV trong 72 giờ qua. Pep thường được sử dụng trong các tình huống sau:

- Phơi nhiễm với máu hoặc dịch cơ thể khi thực hành nghề nghiệp: cán bộ y tế bị bơm kim tiêm dính máu đâm vào tay khi làm thủ thuật, tiếp xúc trực tiếp với máu khi cấp cứu; công an trấn áp tội phạm tiếp xúc với máu của tội phạm v.v…

- Khi quan hệ tình dục không an toàn (ví dụ: bạn đã bị rách bao cao su với bạn tình không rõ tình trạng nhiễm HIV hoặc quan hệ với bạn tình nhiễm HIV mà không biết tải lượng vi rút hoặc tải lượng vi rút không bị ức chế).

- Khi tiêm chích ma túy: dùng chung hoặc các thiết bị khác được sử dụng để tiêm chích ma túy, hoặc

- Khi bị tấn công tình dục (hãm, hiếp, cưỡng dâm v.v…).

Pep cũng chỉ nên được sử dụng trong các tình huống khẩn cấp. Nó không nhằm thay thế việc sử dụng thường xuyên các phương pháp dự phòng HIV khác.

      Thời gian sử dụng Pep:

Thuốc Pep cần được uống càng sớm càng tốt, tốt nhất là trong vòng 24 giờ sau khi bị phơi nhiễm, và không quá trong vòng 72 giờ kể từ khi bị phơi nhiễm HIV. Pep sử dụng kéo dài trong khoảng 28 ngày liên tiếp.

PrEP – Điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV, là sử dụng thuốc kháng vi rút HIV (ARV) để dự phòng lây nhiễm HIV cho người chưa nhiễm HIV nhưng có các hành vi nguy cơ cao lây nhiễm HIV. 

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) lần đầu tiên đưa ra khuyến cáo về sử dụng PrEP uống hằng ngày để dự phòng lây nhiễm HIV ở những người có nguy cơ lây nhiễm HIV cao vào năm 2014 và trong khuyến cáo bổ sung năm 2016 nhấn mạnh PrEP có chứa tenofovir disproxil fumarate (TDF) nên được cung cấp như một biện pháp dự phòng bổ sung trong gói dự phòng kết hợp cho những người có nguy cơ lây nhiễm HIV cao. Điều trị dự phòng trước phơi nhiễm được chia làm 2 hình thức là PrEP tình huống và PrEP hằng ngày.

 Nghệ An một trong những điểm sáng trong điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV ( PrEP)

PrEP tình huống :

 Áp dụng cho người có giới tính khi sinh là nam, bao gồm nam quan hệ tình dục  đồng giới hoặc khác giới, người chuyển giới nữ nhưng không dùng hoóc môn khẳng định giới

PrEP tình huống sử dụng theo công thức: 2 + 1 + 1 cho một trong hai phác đồ sau: TDF/FTC; TDF/3TC. Cụ thể:

 - Uống 2 viên (liều đầu tiên): trong khoảng 2 -24 giờ trước quan hệ tình dục

- Uống viên thứ ba: 24 giờ sau liều đầu tiên.

- Uống viên thứ tư: 24 giờ sau liều thứ hai.

Lưu ý: Nếu tiếp tục có quan hệ tình dục thì uống tiếp mỗi ngày 01 viên và uống tiếp 02 ngày liên tục sau lần quan hệ tình dục cuối cùng.

PrEP hàng ngày:

Chỉ định cho mọi đối tượng đủ tiêu chuẩn dùng PrEP

-         Uống mỗi ngày 01 viên

-         Đạt hiệu quả bảo vệ sau 7 ngày uống liên tục

- Trường hợp đủ tiêu chuẩn sử dụng PrEP tình huống nhưng có nhu cầu sử dụng PrEP hằng ngày thì có thể uống 2 viên trong ngày đầu tiên, những ngày tiếp theo sử dụng ngày 01 viên.

Cơ thể chúng ta bình thường khi bị vi khuẩn, vi rút xâm nhập sẽ được bảo vệ bởi các tế bào đặc biệt trong hệ miễn dịch là tế bào T-CD4. Nhưng khi vi rút HIV vào trong cơ thể, chúng sẽ tấn công các tế bào T-CD4, làm vô hiệu hóa khả năng bảo vệ và sử dụng chính những tế bào này để nhân lên, giải phóng tạo ra hàng tỷ bản sao mỗi ngày. Dần dần khả năng bảo vệ của hệ miễn dịch suy yếu, khi đó các bệnh nhiễm trùng cơ hội sẽ tấn công và những người nhiễm HIV sẽ chết bởi những bệnh cơ hội đó (giai đoạn AIDS).

Tuy nhiên, nếu chúng ta đã sử dụng thuốc PrEP trước đó đều đặn 1 viên/ngày, thuốc PrEP sẽ có tác dụng bảo vệ tế bào T-CD4 bằng cách ngăn cản sự phát triển chất xúc tác sinh học (enzym) là chất mà HIV dùng để tạo ra các bản sao virus mới, không cho virus HIV tấn công khiến chúng không thể nhân lên và bảo vệ bạn trước nguy cơ lây nhiễm HIV.

Cần lưu ý, dù sử dụng PrEP hàng ngày hoặc PrEP tình huống cũng chỉ dự phòng lây nhiễm HIV mà không dự phòng được các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác như Lậu, Giang mai, Viêm gan B, C… Do vậy bên cạnh PrEP, Tổ chức Y tế Thế giới vẫn khuyến cáo mọi người nên dùng thêm bao cao su khi quan hệ tình dục ngay cả khi đã dùng PrEP. 

Văn Tiến